Ortodonti - Ortodontik Tedavi - Diş Teli Tedavisi
Ortodonti, çene ve yüz bölgesindeki bozuklukların tanısı, önlenmesi ve tedavisi ile ilgilenen diş hekimliği bölümüdür.
Çene ve yüz bölgesindeki bozuklukların tedavisi ile ilgilenen ortodonti Yunanca’dan harfi tercüme olarak olarak ‘düzgün diş‘ anlamına gelmektedir. Ancak sadece dişlerin düzeltilmesi değil yüz ve çenelerin gelişim bozukluklarının önlenmesi ve tedavisi ile de ilgilenmektedir.
Ortodontik tedavi ihtiyacını nasıl anlayabilirim?

Eğer dişlerinizde çapraşıklık, bozukluk, kaymalar, alt üst dişlerinizin ortasının çakışmaması, derin kapanış, açık kapanış, üst çene darlığı, gömük dişler, yüzde asimetriler, büyük veya küçük alt ve üst çene gibi problemler görüyorsanız ortodontik tedavi için adaysınız. Ayrıca dudak damak yarıklı, obstruktif uyku apnesi olan, çene eklemi problemi olan hastalar da ortodonti uzmanı tarafından muayene edilmelidir.
Ortodontik tedaviye kaç yaşında başlanabilir?

Çocuğunuzu ilk defa 7 yaşında ortodonti uzmanına muayene ettirmeniz tavsiye olunur.
Birçok problem erken yaşta kolayca çözülebilmektedir. Çene darlığı, çapraz kapanış, çene kayması gibi ortodontik problemler olabildiğince erken yaşlarda çözülmelidir. Bazı anomaliler (örneğin alt çene geriliği) büyüme gelişimin en hızlı olduğu dönemde, yani 11-13 yaş arası, bazı anomaliler ise (örneğin üst çene geriliği) 8-9 yaşlarında tedavi edilmesi gerekir.
Ortodontik tedavi yaptırmak için yaş sınırı var mıdır?

Sadece dişlerin yerlerini değiştirerek problemlerin çözümünde yaş sınırı yoktur. Ancak bazı ortodontik bozukluklar çenenin gelişimine bağlı olabilmektedir. Bu tür bozukluklarda erken yaşta tedavi problemin daha basit şekilde çözülmesini sağlamaktadır. Her yaşta tel taktırabilirsiniz. Yetişkinler için şeffaf plaklar, görünmeyen diş telleri, porselen diş telleri gibi seçenekler de vardır. Yetişkinler için en önemli konu dişlerin ve diş etlerinin sağlıklı olmasıdır. Diş ve diş eti sağlığı normal olan her yaşta insan ortodontik tedavi yaptırabilir.
Ortodontik sorunlar nasıl oluşuyor?

Ortodontik problemlerin çok çeşitli nedenleri olabilir, hatta problemlerin çoğu birçok etkenin sonucu oluşmaktadır. Bu etkenler arasında erken süt dişi kaybı, parmak emme, ağız solunumu yapma, tırnak vs. yeme, daimi dişlerin kaybı sonucu komşu dişlerin boşluğa doğru yürümesi, ırsi (genetik), diş eti hastalıkları, çene eklemi problemleri sayılabilir.
Tel tedavi fiyatları nedir?

Tel tedavisi fiyatları ilk duyduğunuzda pahalı olduğunu düşünebilirsiniz. Fakat diğer diş tedavilerinden farklı olarak ortodontik tedavi yaklaşık olarak 12-24 ay sürmektedir.
Genellikle ödemeler taksitler şeklinde olduğundan hastalarımız kendilerine uygun ödeme planı ile tedavi süresi boyunca ödemeyi tamamlamaktadırlar (Buraya güzel bir düzenleme gerekir?)
Diş telleri takılması acılı bir süreç midir?

Diş tellerinin takılması acılı bir süreç değildir. İşlem yaklaşık olarak 30-60 dk sürmektedir. Braketler dişlerin üzerine yapıştırılmaktadır.
Diş telleri takıldıktan sonra ağrılarım olur mu?

Diş telleri takıldıktan sonra yaklaşık olarak 1 hafta kadar sürebilen alışma süreci vardır. İlk birkaç gün, özellikle yemek yerken hafif ağrı ve rahatsızlık olabilir. Ağzınızdaki yumuşak dokular braket ve telleri alışmadığı için ilk zamanlar hafif tahriş olabilirler. Bu sıkıntılar genellikle hastaların tolere edebileceği türdendir. İsterseniz hafif ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.
Peki diş tellerini taktıktan sonra dişlerim çürür mü?

Her şeyden önce ortodontik tedaviye başlamadan önce ağzınızda olan tüm çürük dişlerin tedavisi ve gerekiyorsa diş temizliği yapılmalıdır. Braketler ve diş telleri dişlerinizi asla çürütmez. Ama braketler ve teller ağzınızda mikroplar için çok miktarda tutunma alanı oluştururlar. Siz ortodontik tedaviye başladıktan sonra ağız bakımı özenki ve düzenli şekilde yapmazsanız braketlerin altında, braketle diş eti arasında kalan diş bölgesinde çürükler oluşabilir ve diş eti hastalıkları oluşabilir. Tedaviniz başladıktan hemen sonra özel ortodontik diş fırçası ve arayüz fırçası edinmelisiniz. Dişlerinizi her yemekten ve atıştırmadan sonra doğru bir teknikle fırçalamalısınız.
Ortodontik tedavi başladıktan sonra diş fırçalaması nasıl yapılır?

Tedaviniz başladıktan sonra doktorunuzun tavsiye ettiği ortodontik diş fırçası ve arayüz fırçasını kullanmalısınız. Dişler sabah, akşam ve her yemekten sonra fırçalanmalıdır.
Fırçalarınızı ve küçük bir macunu sürekli yanınızda taşımanızda ve tedavi randevunuzda yanınızda getirmenizde fayda var. Öncelikte alt ve üst çenenin ayrı ayrı fırçalanması gerekir. Önce dişler, ortodontik diş fırçası ile yuvarlak hareketlerle fırçalanır, sonra fırçalama işlemine braketin altı ve üstü olmak üzere (braketle diş eti arasında diş bölgesinin çok iyi fırçalanması gerekir) devam edilir. Fırçalama işlemi dişlerin dile bakan iç yüzeyinde de yapılır. Ortodontik diş fırçası ile fırçalama işlemi bittikten sonra arayüz fırçasına geçilir. Arayüz fırçası ile her bir braketin sağını ve solunu, dişlerin ara yüzeylerini güzel bir şekilde fırçalamamız gerekir.
Ortodontik tedavim bittikten sonra dişlerim bozulur mu?

Ortodontik tedaviniz bittikten sonra, pekiştirme tedavisine geçilir. Dişlerinizin hareketini önlemek için ön dişlerinizin dile bakan arka yüzeyine ‘lingual retainer’ diye adlandırdığımız ince bir tel takılır. Gerekli olduğu durumlarda takıp çıkartılı hareketli apareyler de verilebilir. Ne tür pekiştirme apareyi kullanacağınıza ortodonti uzmanı karar verecektir.
Dişler ömür boyu hareket etmektedirler. Bu yüzden ömür boyu dişlerin hareket etmelerini durdurmak imkansızdır. Ama siz pekiştirme apareylerini kullandığınız sürece dişlerinizin bozulma ihtimali daha düşüktür.
Tedavim için hangi sıklıkla doktora gitmeliyim?

Ortodontik tedavide randevular genellikle 4-6 haftada bir ayarlanmaktadır. Bu süreyi etkileyen çok faktör vardır ve değişkenlik gösterebilir. Randevulara daha sık gelerek ortodontik tedaviniz kısaltamazsınız. Çünkü diş hareketi fizyolojik bir olaydır, zamanından önce dişlere kuvvet uygulamak dişlerinize ve çevre dokulara zarar verebilir.
Çocuklar ve yetişkinler arasında tedavi süresi açısından fark var mı?

Genel olarak çocuklarda ortodontik tedaviler yetişkinlere göre daha kısa sürede bitmekedir. Çocukların diş tellerine alışma süreci de yetişkinlere göre daha kolay olmaktadır. Tabi ki bunlar genel kurallardır ve istisnalar olabilir.
Teller takıldıktan sonra yeme içme alışkanlıkları nasıl olmalıdır?

Ortodontik tedaviye başladıktan sonra genel olarak sert gıdalardan uzak durmanız gerekir. Elma, armut, havuç, erik, sert şekerler, çikolatalar ve benzeri sert gıdalardan uzak durmanız gerekir. Kuruyemişler braketleri kolayca koparabilmektedir. Asitli ve şekerli içecekleri tedavi boyunca olabildiğince az tükenmeniz gerekir.
Diş telleri konuşmayı etkiler mi?

Diş telleri konuşmanızı etkilemez. Konuşmanızı etkileyebilecek tek tedavi çeşidi dişlerin iç yüzeylerine yapıştırılan, görünmez diş teli olarak da adlandırılan lingual braketlerdir.
Lingual braketlere alışma süreci yaklaşık 7-10 gündür. Bu süre sonunda genellikle her şey normale dönmüş olur.
Braketim veya diş telim koparsa ne yapmalıyım?

Dişlerinize yapıştırılmış olan braketler veya diş tellerinin kopması durumunda mutlaka dokturunuza bilgi vermeli ve mümkün olan en yakın tarihe randevu almalısınız.
Şeffaf braketler tedavi süresini uzatır mı?

Şeffaf (porselen) braketler her zaman tedavinizi uzatmazlar. Ama kırılgan oldukları için bazı durumlarda tedaviyi uzatabilirler.
Tedavim bittikten sonra dişlerimde leke kalır mı?

Tedaviniz süresince ağız ve diş bakımını iyi yaparsanız braketleriniz söküldükten sonra dişlerinizde lekeler kalmaz. Her yemekten, atıştırmadan sonra dişlerinizi mutlaka fırçalayın. Her gün arayüz fırçasını kullanın.
Porselen diş tellerini mi şeffaf plakları mı tercih etmeliyim?

Öncellikle her iki tedavi yöntemine uygun olup olmadığınıza doktorunuzla beraber karar vermelisiniz. Genellikle tedavi süreleri bir birine yakındır. Estetik açıdan şeffaf plaklar porselen braketlere göre daha estetiktir, tedavi süreniz boyunca ağzınızda hiç braket olmaz. Genellikle zor vakalar şeffaf plaklar ile tedaviye uygun olmamaktadır.
Tel taktırmadan önce 20 yaş dişlerini çektirmeliyim?

20 yaş dişlerin her zaman ortodontik tedavi amacıyla çekilmemektedir. Eğer önündeki dişi çürütüyorsa, diş eti iltihabı oluşturuyorsa, ağrı yapıyorsa bu dişlerin zaten alınmaları gerekir. Tedaviden önde 20 yaş dişlerin çekimine ortodonti uzmanınız karar verecektir.
Gömük köpek dişleri sürdürülebilir mi?

Gömük köpek dişleri röntgenlerle kontrol edildikten sonra diş teli tedavisi ile sürdürülebilir. Tedaviye karar vermeden önce doktorunuz sizden 3 boyutlu tomografi de isteyebilir.
Çenenin önde veya geride olması ya da dişlerin çapraşık olması genetik midir?

Bir çocuk anneden ya da babadan büyük diş genetiğini alır, diğerinden ise küçük çene genetiğini alırsa çapraşıklık ortaya çıkar. Ancak anne ya da babada böyle bir sorunun olması çocuğun da dişlerinin çapraşık olacağı anlamına gelmez.
Ortodontik tedavi sonrası verilen takıp çıkmalı apareyi kullanmazsak ne olur?

Ortodontik tedavi sonrası verilen bu apareyler dişlerin son halini almasını sağlarlar.
Kullanılmadığında ise dişlerin bozulmasına neden olurlar ve tekrar dişlerin sabit braketlerle braketlenmesi (yeniden tel takılması) gerekebilir.
Ortodontik tedavi sonrası takıp çıkmalı apareylerden başka dişlerin yerinde sabitlenmesini sağlayan sistemler var mıdır?

“Retainer” adı verilen dişlerin arkasına yerleştirilen sabit teller vardır, ancak her hastaya uygulanmayabilir. Hekim vakaya göre hangi yöntemi seçeceğine karar verir.
Türkçe